Toxische belasting van de lever: hoe het orgaan te vermijden en te ondersteunen?

De lever is een vitaal orgaan, een echt “ontgiftingsstation” in het menselijk lichaam.Samen met de nieren beschermt het het lichaam tegen de effecten van afvalstoffen (“slakken”) en schadelijke stoffen.Het werk van de lever beperkt zich echter niet tot het neutraliseren van gifstoffen.In dit artikel vertellen we je meer over de functies, ziekten en hun symptomen, moderne methoden om de lever te ondersteunen en te herstellen.

De lever is een groot ongepaard orgaan met een zeer groot regeneratievermogen. Vanwege deze eigenschap is transplantatie van een deel van de lever van een levende donor wereldwijd wijdverbreid. Maar het feit dat het orgaan na transplantatie zijn volume kan herstellen, betekent niet dat er niet voor zijn gezondheid moet worden gezorgd. Als je de lever voortdurend “vergiftigt” met alcohol en andere giftige stoffen, zal hij vroeg of laat gewoon stoppen met het vervullen van zijn functies.

De belangrijkste functies van de lever zijn

• filtratie van bloed van gifstoffen en schadelijke stoffen - de lever neutraliseert stofwisselingsproducten, alcohol, drugs, diverse vergiften;
• synthese van gal - dit is nodig voor de afbraak van vetten in de darm. Gal draagt ook bij aan de opname van de vetoplosbare vitaminen A, E, D, K;
• metabolisme en energiebalans - de lever slaat wat glucose op in de vorm van glycogeen en zet het weer om in glucose als het lichaam dringend energie nodig heeft. Daarnaast zorgt het voor de vorming van aminozuren en neemt het deel aan het metabolisme van vetten;
• eiwitsynthese en immuunafweer - in de lever wordt albumine gesynthetiseerd, dat het bloedvolume en de bloeddruk op peil houdt, stollingsmiddelen, die zorgen voor de bloedstolling, en andere eiwitten - die nodig zijn voor de vorming van antilichamen en de verdediging van het lichaam tegen infecties.

Hoe vindt het ontgiftingsproces in de lever plaats? Alle schadelijke stoffen komen het orgaan binnen met bloed via de poortader. En dan beginnen complexe biochemische processen in de hepatocyten (levercellen):

• Fase 1 (oxidatie, reductie en hydrolyse) - dankzij deze reacties worden drugs, gifstoffen, alcohol en andere schadelijke stoffen omgezet in eenvoudige verbindingen, en de belangrijkste verdienste hierbij behoort toe aan enzymen (met name cytochroom P450). Voor sommige gifstoffen is één stap voldoende: ethylalcohol wordt bijvoorbeeld omgezet in aceetaldehyde, azijnzuur - en in deze vorm uitgescheiden uit het lichaam;
• fase 2 (conjugatie, of aanhechting van moleculen) - schadelijke stoffen binden zich aan sulfaten, glutathion, glucuronzuur en worden oplosbaar in water, waarna ze worden uitgescheiden met urine of gal. Zo verlaat bilirubine het lichaam.

De mogelijkheden van de lever zijn echter niet onbeperkt. Bij een constante inname van schadelijke stoffen (bijv. alcohol) werkt het orgaan op de grens van zijn mogelijkheden, maar na verloop van tijd raken deze uitgeput. Dit leidt tot beschadiging en afsterven van de hepatocyten, waardoor ze vervangen worden door bindweefsel. Zo ontstaat cirrose - een mogelijk dodelijke ziekte waarbij het lichaam het vermogen verliest om gifstoffen te bestrijden.

De belangrijkste oorzaken van toxische belasting van de lever

Om de lever te “belasten” met gifstoffen is het niet nodig om arsenicum in te nemen of vliegenzwammen te eten. Je kunt zelfs geen alcohol misbruiken. Het is genoeg om gewoon verkeerd te eten, te veel te eten - en na verloop van tijd zal de lever weigeren om zijn werk te doen, omdat ons gebruikelijke voedsel niet zo onschadelijk is als het lijkt. En als je aan dit alles schadelijke stoffen toevoegt (bijvoorbeeld sommige medicijnen) - dan krijg je een toxische overbelasting.

De lever wordt dus meestal aangetast door:

• slechte voeding;
• alcohol
• hepatotoxische medicijnen
• milieuverontreinigende stoffen;
• andere vergiften.

Onjuiste voeding

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is verkeerde voeding de belangrijkste factor bij leverschade. Als je veel vet en gefrituurd, calorierijk voedsel eet, zullen na verloop van tijd lipiden (vetten) zich direct in de hepatocyten gaan ophopen en zal er vettige degeneratie van de lever (vette hepatose, of steatose) optreden.

In dit stadium is de ziekte niet al te gevaarlijk, en als je op tijd “de geest opneemt” - zal het orgaan in staat zijn om zijn structuur te herstellen. Maar als je vetten blijft misbruiken, zal in de levercellen een ontstekingsproces beginnen - steatohepatitis. Deze ziekte is veel ernstiger, want het kan leiden tot levercirrose en de dood.

Maar niet alleen vetten zijn schadelijk voor de lever. Voeding met veel koolhydraten en suiker veroorzaakt een stijging van het insulineniveau en de lipiden in het bloed, wat ook een overmatige belasting voor het “ontgiftingsstation” vormt. Zout is ook schadelijk voor de lever - als je het zonder maat gebruikt.

Alcohol

Alcohol kan gerust “hepatotoxisch leider” worden genoemd. Het grootste gevaar ligt in het feit dat de lever geleidelijk wordt vernietigd, zonder levendige symptomen. En als iemand al symptomen heeft, is het bijna onmogelijk om de normale functie van het orgaan te herstellen.

Maar in feite is het niet ethanol (ethylalcohol) dat de lever vernietigt, maar de stof waarin het in het lichaam wordt omgezet - acetaldehyde. De omzetting gebeurt met behulp van een speciaal enzym alcoholdehydrogenase. Acetaldehyde is vele malen giftiger en vernietigender dan ethanol.

Gelukkig produceert een gezond persoon een ander enzym, aldehyde dehydrogenase. Het zet aceetaldehyde om in minder giftig azijnzuur, dat uit het lichaam wordt uitgescheiden. Maar mensen met insufficiëntie van deze enzymen kunnen sympathiek zijn - na het innemen van alcohol hebben ze niet alleen last van de lever, maar ook van het hele lichaam (van een zware kater).

Hepatotoxische drugs

Artsen zeggen dat de lever niet door alle medicijnen wordt vernietigd, maar door veel ervan. Bovendien kunnen zelfs schijnbaar onschuldige hoofdpijntabletten hepatotoxiciteit hebben - bijvoorbeeld de gebruikelijke paracetamol. Hoewel het is toegestaan voor zwangere vrouwen en baby's vanaf drie maanden, kan paracetamol bij een aanzienlijke verhoging van de dosering of individuele overgevoeligheid necrose van de levercellen, coma en de dood veroorzaken.

Drugs die het gevaarlijkst zijn voor de lever

• Anti-Tuberculose geneesmiddelen;
• Niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's);
• oestrogenen;
• methotrexaat;
• antineoplastische geneesmiddelen;
• cytostatica en andere.

Milieuvervuiling

Veel mensen denken dat alleen de longen last hebben van vervuiling, maar dat is niet waar. Ten eerste komen schadelijke stoffen uit de lucht via de longen in de bloedbaan en vervolgens in de lever terecht. Dit zijn onder andere dioxines en benzopyrenen, koolmonoxide, ammoniak en stikstofdioxide. Ten tweede zitten gifstoffen niet alleen in de lucht, maar ook in voedsel of water (zouten van zware metalen, pesticiden en chemicaliën).

Hoe ongunstiger de milieusituatie, hoe hoger de toxische belasting van de lever, ongeacht waar de giftige stoffen binnenkomen - in de lucht, het water of het voedsel.

Andere gifstoffen

Giftige stoffen komen de meesten van ons zelden tegen, maar het is noodzakelijk om ze te kennen. De gevaarlijkste bron van “lever”-gif is de bleke fuutzwam. De gifstoffen hiervan (α-amanitine en amatoxines) veroorzaken ernstige leverschade en leverfalen, vaak met de dood tot gevolg.

Andere hepatotoxische giffen:

• Aflatoxine (geproduceerd door schimmels);
• tetrachloorkoolstof;
• acetonitril;
• arylisocyanaten;
• pesticiden;
• witte fosfor;
• arsenicum;
• ammoniak.

Symptomen van toxische leverschade

In het begin verloopt toxische leverschade onopgemerkt, met uitgewiste symptomen. Iemand kan alleen toenemende zwakte en vermoeidheid opmerken. Maar de meeste mensen besteden hier niet veel aandacht aan en schrijven alles af aan chronische stress en werk.

Na verloop van tijd verschijnen er echter nieuwe symptomen van een “overbelaste” lever:

• problemen met de huid - die kan dof en bleek worden. Als de uitscheiding van bilirubine gestoord is, wordt de huid geel en jeukt ze. Oogkassen kunnen ook geel worden;
• spijsverteringsstoornissen - leverproblemen uiten zich vaak in misselijkheid, verminderde eetlust, slechte vertering van vetten. Als de lever vergroot is, is er een zwaar gevoel in de rechter subcostale regio, buikpijn;
• stoornis van de stoelgang;
• verandering in de kleur van urine en ontlasting;
• gewichtsverlies;
• verschijnen van “vasculaire sterren” op de huid.

Wanneer leverfalen optreedt, kan oedeem optreden door verminderde albuminesynthese en kunnen bloedingen optreden.

Als leverschade wordt vermoed, schrijven gastro-enterologen (of hepatologen) de volgende onderzoeken voor:

• algemene bloed- en urineanalyses;
• biochemische bloedtests (levertests);
• echografie van de lever;
• bloedonderzoek naar virale hepatitismarkers.

Afhankelijk van de verkregen resultaten kan aanvullend onderzoek nodig zijn (bijvoorbeeld CT-scan van de buikholte, fibroelastografie van de lever).

Hoe kan de lever worden “gereinigd” van gifstoffen?

De lever “reinigen” van gifstoffen is een van de populairste en hardnekkigste mythen in de geneeskunde. Maar helaas is en blijft het slechts een mythe. Het is onmogelijk om dit orgaan te “reinigen”.

Je kunt wel voor de lever zorgen - bijvoorbeeld door goed te eten, geen alcohol te drinken en voorzichtig te zijn met medicijnen. Dit zal het orgaan helpen om zijn structuur te behouden en de hepatocyten - hun activiteit. Maar om de lever jarenlang te vernietigen en hem dan in een maand te herstellen met “magische” pillen - helaas, dat zal niet werken.

Herstel van de lever na blootstelling aan giftige stoffen

Na alcoholmisbruik of drugstherapie is ondersteuning van de lever heel belangrijk - en het begint met voeding. Een uitgebalanceerd dieet verrijkt met gezonde voeding zal de activiteit van de hepatocyten helpen herstellen en verdere schade voorkomen.

De juiste voeding om de lever te “ontgiften” omvat:

• groenten - vooral groene bladgroenten, maar ook wortelen, uien, knoflook en bloemkool;
• suikerarm fruit - bijvoorbeeld groene appels, verschillende bessen;
• vette zeevis met een hoog gehalte aan heilzame omega-3 vetzuren - sardines, makreel, zalm, haring;
• Volkorenproducten - quinoa, bruine rijst, volkorenbrood;
• olijfolie en andere plantaardige oliën;
• bonen, kikkererwten - peulvruchten bevatten veel eiwitten en vezels, maar weinig vet;
• zaden en noten - amandelen zijn rijk aan magnesium, terwijl walnoten, chiazaden en lijnzaad rijk zijn aan antioxidanten en gezonde vetten. Ze remmen ontstekingen in de lever en verminderen het risico op steatohepatitis (met bijbehorende vette hepatose);
• kruiden - dille, peterselie, koriander, basilicum geven voedsel niet alleen verschillende schakeringen van smaak, maar hebben ook ontstekingsremmende eigenschappen. Ze bevatten ook veel vitaminen, flavonoïden en antioxidanten.

Hoe bescherm je de lever met medicijnen?

Er wordt al jaren gezocht naar de beste medicijnen om de lever te “ontgiften”. Maar tot nu toe zijn artsen het over één ding eens: het is beter om de lever niet bloot te stellen aan gifstoffen dan om hem later te herstellen. Dit proces is complex, vereist een allesomvattende aanpak en garandeert geen 100% succes. Maar als de lever al heeft geleden , moet hij op de een of andere manier worden behandeld.

Tegenwoordig worden de geneesmiddelen die het meest worden voorgeschreven om de lever te herstellen en te beschermen, beschouwd als hepatoprotectoren. Afhankelijk van de samenstelling kunnen ze op verschillende manieren inwerken op de hepatocyten en op het lichaam als geheel:

• celmembranen beschermen;
• de regeneratie van levercellen stimuleren
• oxidatieve stress verminderen
• metabolisme verbeteren;
• de ontwikkeling van vettige dystrofie van het orgaan voorkomen;
• verminderen de activiteit van het ontstekingsproces in hepatocyten.

Hepatoprotectoren zijn plantaardig (op basis van silymarine) en synthetisch. Ze omvatten ook aminozuurpreparaten (met ademethionine) en vitamine- en mineralencomplexen die de lever ondersteunen en de activiteit van de levercellen herstellen.

In de moderne gastro-enterologie / hepatologie worden op grote schaal hepatoprotectors gebruikt die essentiële fosfolipiden bevatten (fosfolipiden uit sojabonen) - bijvoorbeeld het geneesmiddel Essenciale Forte. Hun belangrijkste farmacotherapeutische effecten

• Vergemakkelijken het herstel van beschadigd leverweefsel;
• normaliseren van het vetmetabolisme
• gal stabiliseren;
• metabolisme verbeteren.

Essentiale Forte, 300 mg, 2 x 100 capsules, Sanofi

369

43 €

Kopen

Essentiale MAX 600 mg, 30 capsules, Sanofi

666

11 €

Kopen

Artsen schrijven Essentiale Forte voor bij diverse hepatitis (waaronder alcoholische en niet-alcoholische steatohepatitis), cirrose, voor en na chirurgische behandeling van de lever, bestralingssyndroom. Ook sojafosfolipiden worden gebruikt bij de behandeling van vette leverdystrofie en hebben hun doeltreffendheid instudies bevestigd.

Hepatoprotectoren omvatten ook ursodeoxycholzuur (UDCA), maar dit wordt vaker voorgeschreven voor andere ziekten - bijvoorbeeld primaire biliaire cirrose of om röntgennegatieve cholesterolgalstenen op te lossen.

Giftige “overbelasting” van de lever is geen longontsteking, die met antibiotica kan worden genezen, en geen blindedarmontsteking, die door een chirurg kan worden verwijderd. Het is een aandoening die een allesomvattende aanpak en voortdurende zelfcontrole vereist. Maar als je er moeite voor doet, zal je lever je bedanken met actief werk voor vele jaren.

Het Liki24 team wenst je een uitstekende gezondheid en een gezonde lever!